نوار مغزی و ام ارای و نقش ان در تشخیص اختلالات گفتار

روشهای تشخیصی  مانند ام ار ای و نوار مغزی و سی تی اسکن در موارد بسیاری کمک کننده اند اما ایا در درمان اختلالات گفتاری هم نقش دارند؟

این تصاویر در تشخیص  وجود اختلالا ت و ابنرمالی کمک میکنند اما اصلا وسیله درمان نیستند.

حتی در تشخیص اختلالاتی مانند اتیسم  نیز این روشها کمک کنند نیستند. اخیرا نظریه هایی  دال بر وجود تغییراتی در قسمتهایی از مغز افراد بیش فعال و اتیسم ارائه شده. از جمله اینکه تگمنتهای مغز و بازال گانگلیون این افراد بزرگتر است اما ثابت شده نیست. کماکان بهترین روش تشخیصی این اختلال روشهای بالینی براساس علائم کودک می باشد

نوار مغزی هم برای تشخیص همه اختلالات کمک نمیکند اما در تشخیص تشنج و منطقه مغزی بروز تشنج موثر است. بخصوص تشج های خفیف (پتیت مال) که ممکن است علائم ظاهری نداشته باشند اما سبب بروز اختلالات گفتاری و یا حرکتی در فرد می گردد.

در مورد لکنت نیز تئوریهایی مبنی بر تغییراتی در بخشهایی از مغز افراد دارای لکنت ارائه شده که بازهم سندیت نداشته و از ان مهمتر در درمان و گفتاردرمانی این افراد نقشی ندارد.

ام ار ای در انواع سکته ها و صدمات مغزی و بعضی سندرمها و اختلالات گفتاری ناشی از دفرمیته های مغزی به گفتار درمانگر و سایر اعضای تیم درمان کمک زیادی میکند.

با این حساب افراط در استفاده از این روشها همیشه کمک کنده نیست و تشخیص اینکه ایا فرد نیاز به این ابزارهای تشخیصی دارد یا نه به عهده پزشک وی میباشد.

بخصوص در اتیسم هنوز این ابزارهای نمیتواند به تشخص ان کمک نماید

به هرحال بعد از تشخیص قدم بعدی مراجعه به گفتاردرمانی و کاردرمانی برای بهبود میباشد و تمرینات توابخشی به رفع و یا کاهش علائم کمک خواهند کرد

ادرس گفتاردرمانی در کرج: کرج سه راه گوهردشت بین پل سپاه و سه راه ولیعصر4 پ 22 واحد5 مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی پویش کرج

تلفن [phone]

حقایقی علمی درمورد لکنت

چند تئوری علمی در زمینه علت بروز لکنت

لکنت نوعی اختلال گفتاری است که از قدیم درباب علت ان بررسی های مختلفی انجام گرفته است. باوجود تئوری ها و فرضیه های مختلف هنوز علت دقیق این اختلال مشخص نیست. به این دلیل درمانهای مختلفی نیز برای ان در نظر گرفته شده است. درمانهایی با منشا خرافی گرفته تا برپایه اصول علمی مطابق با تحقیقات علمی انجام گرفته در دنیا. در ذیل به چند فرضیه پیرامون علت بروز لکنت (که گاه به غلط در جامعه لکنت زبان گفته می شود) میپردازیم:

اختلال در زمانبندی حرکتی گفتار: عملکرد مختل شده مغز برای زمانبندی صحیح درفرستادن سیگنال در دو نیمکره

وراثت: در بعضی مطالعات بروز لکنت  و مزمن شدن ان با داشتن ارث این اختلال ارتباط نشان داده است

وضعیت فعالیت مغزی: در اکثر مطالعات بین نوار مغزی افراد دارای لکنت و غیر لکنت تفاوتی دیده نمی شود اما در مطالعات Lindsey  دیده شده که در تمام لحظات قبل از لکنت در مناطق پریتال و اکسیپیتال مغز اختلال وجود دارد. همچنین در مطالعه Boberly دیده شده که بعد از درمان لکنت موج الفا از نیمکره راست به چپ تغییر یافته است.

عدم هماهنگی تنفسی: بی ثباتی در فشار هوای فوق چاکنایی در افراد دارای لکنت و وجود فعالیت عضلانی اسپاسمودیک در شکم و سینه حین بروز لکنت

البته این چند مورد تنها نمونه ای از مطالعات انجام گرفته در این زمینه است. باید در نظر داشت که این تحقیقات و تحقیقات مشابه هیچکدام وجود نقص یا ناتوانی را در افراد دارای لکنت نشان نمی دهد و این افراد نیز همچون همه انسانها با عملکرد هوشی و جسمی کاملا طبیعی و نرمال زندگی می کنند. وجود این اختلال در هیچ فردی نشانگر ضعف وی نیست. گفتاردرمانی راهی برای درمان لکنت است و همانطور که گفته شد سایر روشها ثابت شده نیستند. البته همانطور که بارها اشاره کردم گفتاردرمانی روشی علمی اما زمانبر است و به صبر و حوصله در والدین کودکان دارای لکنت و بزرگسالان دارای لکنت نیاز دارد

ا  ادرس گفتاردرمانی پویش : کرج سه راه گوهردشت ولیعصر4 پلاک22 ساختمان ایران واحد5 

تلفن [phone]

کودک من اول مثل بلبل حرف میزد!!

بارها از خانواده ها شنیده ام که "کودکم اول خوب حرف میزد ناگهان تکرار و گیرهایش شروع شد" یا مادرزادی لکنت نداشت"

نکته ای که در این گفته ها دیده میشود اینست که فکر میکنیم لکنت یا به قول ده ای لکنت زبان اختلالی است که از بدو تولد اغاز میشود. اما واقعیت اینست که لکنت در زمان زبان اموزی و حین رشد بروز میکند گاه با شروع تدریجی تکرارها و گاهی به صورت ناگهانی. محققان متفق القولند که در هرزمانی از کودکی میتواند لکنت رخ دهد.از زمان شروع عبارات چند کلمه یعنی حدود دوسالگی تا سنین نوجوانی 11 تا 12 سالگی. در بعضی منابع نیز حداکثر زمان شروع لکنت را 8سالگی عنوان کرده اند اما معولا شروع لکنت از 2تا 5سالگی است. البته منظور ما لکنت رشدی است و نوعی لکنت نورولوزیک نیز وجود دارد که در هرزمانی از عمر ممکن است شروع شود. به هرحال شروع تکرارها زنگ خطری است چراکه گاه این تکرارها به تدریح محو میشود و گاه تا پایان عمر ادامه دارد و حتی شدیدتر میشود. مراجعه به گفتاردرمانی  معتبر میتواند احتمال بهبودی را بالا برده به والدین نحوه پیشگیری از مزمن شدن لکنت در کودکان را اموزش دهد. چراکه درمان لکنت در کودکان بسیار سریعتر و با احتمال بالاتر نسبت به درمان بزرگسالان می باشد

ادرس گفتاردرمانی  در کرج: کرج سه راه گوهردشت ولیعصر4پلاک22 واحد5 گفتاردرمانی پویش

تلفن [phone]

شناختی بیشتر از لکنت

 نگاهی بر عوامل اساسی و ایجاد کننده لکنت

 بروز لکنت در بسیاری از افراد پایه و اساس ژنتیکی دارد. با این حال مطالعات دوقلوها و تصدیقی برای بروز لکنت تعامل بین ژن ها و عوامل محیطی را تایید می کند.

 مطالعات اخیر برخی از ژن های مرتبط با لکنت را در بعضی از افراد شناسایی کرده است.

 لکنت ممکن است در بعضی از افراد دارای لکنت اتیولوژی مرتبط با عوامل مادرزادی داشته باشد. این عوامل ممکن است شامل آسیب فیزیکی در حین تولد یا در رحم، فلج مغزی، عقب ماندگی و موقعیت های استرس زای عاطفی باشد.

 پسران کمی بیشتر از دختران دچار لکنت می شوند، اما دختران احتمالا بیشتر بهبود می یابند، بنابراین در سن مدرسه و بعد از آن تعداد افراد دارای لکنت پسر بیشتر از دختر است.

 لکنت دوران کودکی زودهنگام، هم ممکن است موقت باشد مثل وقتی که کودک به طور طبیعی در طول ۱۸ ماه بدون درمان یا کمترین درمان بهبود می یابد و هم می تواند مزمن باشد مانند وقتی که کودک تحت درمان قرار نگرفته است و به مدت ۳ سال یا بیشتر لکنت می کند.

 لکنت موقت و مزمن هر دو نتیجه ی یک عامل ژنتیکی مشترکی است‌ (یک ژن یا چند ژن)، اما لکنت مزمن ممکن است عوامل ژنتیکی اضافی ای داشته باشد که مانع از بهبودی می شود.

 بهبودی طبیعی از لکنت مرتبط با عواملی است شامل:

نمره ی خوب در تست واجشناختی، زبان و مهارت های غیرکلامی
 عدم وجود سابقه لکنت در خانواده
 وجود افرادی در خانواده که از لکنت بهبودی طبیعی داشته اند
 شروع لکنت در سنین کمتر
 دختر بودن

 مطالعات تصویربرداری مغزی از بزرگسالان دارای لکنت ناهنجاری های مختلفی را در طول صحبت کردن و بخصوص در طول لکنت کردن ثبت کرده است. یکی از این ناهنجاری ها فعالیت بیش از حد مناطق مغزی نیمکره ی راست است. این مناطق مغزی همولوگ (همسان) ساختارهای مغزی ای است که افراد بدون لکنت به طور معمول برای گفتار و زبان استفاده می کنند. ناهنجاری دیگر فعالیت کاهش یافته کورتکس شنیداری چپ است.

 تفاوت های نوروآناتومیک مشاهده شده در تصویربرداری مغزی شامل موارد زیر می باشد:

 ناهنجاری های پلانیوم تمپورال(مرتبط با پردازش شنیداری) و ماده ی خاکستری (مناطق افزایش یافته روی سطح مغز) در مناطق گفتار و زبان
 کاهش تراکم فیبر مسیرهای ارتباط دهنده مناطق درک گفتار، طرح ریزی و اجرا به هم

 هر روانی کوتاه مدت یا بلند مدت در افرادی که لکنت می کنند با کاهش فعالیت در نیمکره راست و افزایش فعالیت در مناطق گفتار، زبان و پردازش شنیداری در نیمکره چپ همراه است.

 در آزمایه های پردازش حسی افراد دارای لکنت کاهش در دقت و پردازش کند را دارند بخصوص در محرک شنیداری و کاهش برتری نیمکره چپ برای پردازش.

 برجسته ترین کاهش کارایی زمانی اتفاق می افتد که محرک های پیچیده زبانی هم استفاده شوند.

 پوشیدن (ماسک کردن) و دیگر تغییرات در بازخورد شنیداری روانی موقت ایجاد می کند،  این موضوع تداعی کننده این است که تحریف، کاهش یا تاخیر در بازخورد شنیداری ممکن است با لکنت در ارتباط باشد.

 در آزمایه های کنترل حسی - حرکتی، افراد دارای لکنت زمان واکنش کندی را نشان می دهند بخصوص وقتی که محرک زبانی خیلی پیچیده باشد. افراد دارای لکنت کند، کم دقت و دارای برتری کم در نیمکره ی چپ هستند وقتی که توالی ای از آزمایه های حرکتی و شنیداری - حرکتی به کار برده می شود.

 وقتی بار زبانی زیادی وجود دارد سیستم حرکتی گفتار افراد دارای لکنت بیشتر بی ثبات است؛ بار زبانی بیشتر با لکنت زیادتر مرتبط است.

 افراد دارای لکنت نگرانی بیشتری  نسبت به افراد بدون لکنت نشان نداده اند اما شواهدی وجود دارد که تایید می کند وقتی افراد دارای لکنت سطح تحریک خودبخودی بالاتری دارند احتمالا لکنت بیشتری اتفاق می افتد.

 گروهی از کودکان و بزرگسالان دارای لکنت خلق حساس تری را نشان می دهند. این حساسیت ممکن است در بعضی از افراد با تنس فیزیکی زیاد در عضلات گفتاری مرتبط باشد.
منبع: Barry Guitar (2014)

 چند نکته مهم:

 در حال حاضر برای لکنت علت واحدی شناخته نشده است.

 برای رسیدن به جواب سوالات خود در رابطه با علت شناسی لکنت با یک گفتاردرمانگر متخصص در حیطه ی لکنت مشورت کنید.

 متخصص مربوطه برای ارزیابی و درمان لکنت گفتاردرمانگر می باشد اما همه ی گفتاردرمانگران در درمان لکنت تخصص ندارند.

 اگر خودتان دارای لکنت می باشید و یا اگر کودکتان دارای لکنت می باشد در انتخاب درمانگر دقت فرمائید و در بین گفتاردرمانگرانی که می شناسید با تحقیق و آگاهی گفتاردرمانگر متخصص در زمینه لکنت که از روشهای علمی تایید شده استفاده می کند انتخاب کنید.