تغییرات گفتاری در سالمندی

در سنین سالمندی به علت تغییرات فیزیولوژیک ایجاد شده در مغز و عضلات شاهد تغییراتی در گفتار و زبان سالمندان خواهیم بود .  در این سنین  برخی از توانایی های گفتاری رشد کرده و بهتر می شوند. مثلا طبق بررسی ها و تحقیقات انجام شده  توانایی انسان در داستان گویی با افزایش سن بالا می رود. 

برخی دیگر از توانایی های گفتاری کاهش می یابد. البته این تغییرات طبیعی است و به تدریج بعد از ۶۵ سالگی پدید می آیند. مهم ترین این تغییرات عبارتند از :

۱-کاهش حجم گفتار : فرد سالمند کمتر از گذشته حرف می زند و در مهمانی ها و محافل خانوادگی کمتر وارد بحث می شود.
۲-کاهششنوایی: با افزایش سن، تغییرات مشهودی در کاهش شنوایی(سنگین شدن گوش) بروز می کند. فرد سالمند دیگر نمی تواند اصوات ضعیف را بشنود و گفتار دیگران را به راحتی درک کند. در این موارد اغلب از اطرافیان می خواهد تا بلندتر صحبت کنند یا صدای تلویزیون را بلندتر کنند. همچنین کاهش ادراک گفتار در سالمندان، علاوه بر افت شنوایی به دلیل ضعف حافظه کوتاه مدت نیز بروز می کند.
۳-بروز مشکلاتی در واژه یابی (پیدا کردن کلمه مورد نظر) : فرد سالمند ممکن است در هنگام صحبت کردن بارها کلمات مورد نظر خود خصوصا اسامی افراد، اشیا و اماکن را به خاطر نیاورد و همین امر باعث بروز وقفه در روند گفتار وی می شود. در این هنگام فرد احساس می کند کلمه یا اصواتی از آن را به خاطر می آورد ولی توان بیان آن را ندارد به اصطلاح کلمه نوک زبانش است   ولی نمی تواند آن را به طور کامل بازیابی نماید. این مشکل بیشتر در میان سالمندانی دیده می شود که بیش از ۸۰ سال داشته و از تحصیلات کمتری برخوردارند سطح بالاتر تحصیلات و یا مطالعه ی مستمر در طول زندگی تا حد زیادی احتمال بروز این مشکل را کاهش می دهد.
۴-کوتاه شدن طول جملات:
 سالمندان در مقایسه میانسالان از جملات و عبارات کوتاه تری استفاده می کنند. به عبارت دیگر سطح پیچیدگی نحوی گفتار سالمندان کاهش می یابد.

۵- کاهش ادراک خواندن :از دیگر تغییراتی که در سالمندی رخ می دهد کاش توانایی درک متن است .
مطالعات نشان می دهد فرد سالمند در مقایسه با جوانان و میانسالان مطالبی را که میخواند ، کمتر درک می کند.
۶-کاهش شدید سرعت نوشتن 

۷- اختلال در تلفظ اصوات گفتار به خصوص در سالمندانی که دندان های خود را از دست داده اند ،دیده می شود.
موارد فوق دربرگیرنده ی مشکلات گفتاری ناشی از بیماری های دوران سالمندی مانند دمانس و آلزایمر یا سکته های مغزی نیست .

ادرس گفتاردرمانی  در کرج: کرج سه راه گوهردشت ولیعصر4 پلاک22 واحد5 گفتاردرمانی پویش

تلفن : [phone]

حقایقی علمی درمورد لکنت

چند تئوری علمی در زمینه علت بروز لکنت

لکنت نوعی اختلال گفتاری است که از قدیم درباب علت ان بررسی های مختلفی انجام گرفته است. باوجود تئوری ها و فرضیه های مختلف هنوز علت دقیق این اختلال مشخص نیست. به این دلیل درمانهای مختلفی نیز برای ان در نظر گرفته شده است. درمانهایی با منشا خرافی گرفته تا برپایه اصول علمی مطابق با تحقیقات علمی انجام گرفته در دنیا. در ذیل به چند فرضیه پیرامون علت بروز لکنت (که گاه به غلط در جامعه لکنت زبان گفته می شود) میپردازیم:

اختلال در زمانبندی حرکتی گفتار: عملکرد مختل شده مغز برای زمانبندی صحیح درفرستادن سیگنال در دو نیمکره

وراثت: در بعضی مطالعات بروز لکنت  و مزمن شدن ان با داشتن ارث این اختلال ارتباط نشان داده است

وضعیت فعالیت مغزی: در اکثر مطالعات بین نوار مغزی افراد دارای لکنت و غیر لکنت تفاوتی دیده نمی شود اما در مطالعات Lindsey  دیده شده که در تمام لحظات قبل از لکنت در مناطق پریتال و اکسیپیتال مغز اختلال وجود دارد. همچنین در مطالعه Boberly دیده شده که بعد از درمان لکنت موج الفا از نیمکره راست به چپ تغییر یافته است.

عدم هماهنگی تنفسی: بی ثباتی در فشار هوای فوق چاکنایی در افراد دارای لکنت و وجود فعالیت عضلانی اسپاسمودیک در شکم و سینه حین بروز لکنت

البته این چند مورد تنها نمونه ای از مطالعات انجام گرفته در این زمینه است. باید در نظر داشت که این تحقیقات و تحقیقات مشابه هیچکدام وجود نقص یا ناتوانی را در افراد دارای لکنت نشان نمی دهد و این افراد نیز همچون همه انسانها با عملکرد هوشی و جسمی کاملا طبیعی و نرمال زندگی می کنند. وجود این اختلال در هیچ فردی نشانگر ضعف وی نیست. گفتاردرمانی راهی برای درمان لکنت است و همانطور که گفته شد سایر روشها ثابت شده نیستند. البته همانطور که بارها اشاره کردم گفتاردرمانی روشی علمی اما زمانبر است و به صبر و حوصله در والدین کودکان دارای لکنت و بزرگسالان دارای لکنت نیاز دارد

ا  ادرس گفتاردرمانی پویش : کرج سه راه گوهردشت ولیعصر4 پلاک22 ساختمان ایران واحد5 

تلفن [phone]

درمان لکنت بزرگسالان

عزت_نفس

Self-Esteem

عزت نفس یک سازه روانشناختی است. درست مانند یک ساختمان. یعنی چیزی نیست که به کسی داده شود. بلکه باید توسط فرد ساخته شود.

ساختمان عزت نفس بر ۶ پایه استوار است:

۱. تمرین آگاهانه زیستن

۲. تمرین پذیرش خود

۳. تمرین مسئولیت پذیری

۴. تمرین جرات مندی و جسارت

۵. تمرین زندگی هدفمند

۶. تمرین یکپارچگی و صداقت درونی

خود_کارآمدیخود_کارآیی

Self-Efficacy

خود کارآمدی عبارت است از اعتقاد یک نفر به توانایی های خود جهت موفق شدن در یک وضعیت خاص. این اعتقاد عامل تعیین کننده چگونگی تفکر، رفتار و احساس افراد است.

چهار منبع عمده خود-کارآمدی:

۱. تجربیات موفق

۲. ترغیب اجتماعی

۳. مدل سازی اجتماعی

۴. واکنش های روانی

حمایت_اجتماعی

Social Support

حمایت اجتماعی شامل منابع intangible  مثل حمایت اطلاعاتی و عاطفی و

منابع tangible مثل کمکهای مالی و یا فیزیکی از طریق ارتباطات اجتماعی میباشد.

حمایتهای اجتماعی ذخیره مهمی برای استرسورهای روانی اجتماعی هستند. و افزایش حمایتهای اجتماعی باعث افزایش کیفیت زندگی و تاب آوری روانشناسی در افراد دارای لکنت می شود.

شرکت در گروههای حمایتی و خودیاری باعث تاثیرات مثبت روانشناسی از جمله کاهش برچسب زنی بر خود (self- stigma), افزایش خود-کارآیی و عزت نفس میشود‌.

 تقویت این موارد به درمان کامل لکنت و تثبیت و تعمیم گفتار روان در بزرگسالان دارای لکنت کمک می کند و در یک درمان جامع باید در نظر گرفته شود

ادرس گفتاردرمانی  در کرج: کرج سه راه گوهردشت ولیعصر4 پلاک22 ساختمان ایران

تلفن:[phone]

دلایل اختلال بلع در سالمندان

چرا اختلال بلع در سالمندان شایع تر است؟
با افزایش سن، تغییراتی در وضعیت دندان ها ایجاد می شود و میزان ترشح بزاق کاهش می یابد. تحلیل رفتن استخوان فک و لثه، ضعف حرکات دهانی، کاهش حساسیت رفلکس بلع، تغییر الگوی تنفسی، افزایش میزان جویدن لازم برای آماد کردن لقمه، افزایش حرکات زبان، کندشدن کلی بلع، افزایش زمان انتقال غذا در مری و کاهش پاکسازی مری ممکن است با افزایش سن دیده شود.
– احتمال ابتلا به برخی از بیماری ها که می توانند به اختلال بلع بینجامند؛ در سالخوردگی بیشتر است؛ مثل سکته مغزی و زوال عقل.
– احتمال وقوع اختلال بلع و آسپیراسیون (برگشت مواد غذایی و مایعات از معده و مری به حلق و ریه) که نهایتا ممکن است باعث عفونت ریه شود در بیماران سالخورده بیشتر دیده می شود زیرا روند سالخوردگی، فیزیولوژی بلع بیمار را به گونه ای تغییر می دهد که آسان تر و سریع تر دچار اختلال می شود. بعضی از داروها نیز می توانند مشکلاتی در بلع ایجاد کنند.
– آسپیراسیون در سالمندان و معلولان مبتلا به اختلال بلع شایع است و ممکن است منجر به پنومونی (عفونت ریه) ناشی از آسپیراسیون شود.
– اختلال بلع خطر پنومونی (عفونت ریه) را تا 7 برابر افزایش می دهد.
– تشخیص و درمان زودهنگام اختلال های بلع می تواند خطر مرگ بیمار و  بستری شدن در بیمارستان را کاهش دهد.

راهکارهای کاهش احتمال وقوع آسپیراسیون در سالمندان مبتلا به اختلال بلع عبارتند از:
1-    قبل از شروع وعده غذایی خود حدود 30 دقیقه استراحت کنید.
2-    برای صرف غذا روی صندلی بنشینید یا پشتی تخت را تا زاویه 90 درجه بالا بیاورید.
3-    افزودن طعم دهنده ها به رژیم غذایی سالمندان می تواند راهی برای بهبود عملکرد بلع آنها باشد.
4-    به سرعت غذا خوردن و اندازه لقمه ها دقت کنید.
5-    به طور متناوب از لقمه های جامد و مایع استفاده کنید.
6-    لقمه را در محل مناسبی از دهان قرار دهید؛ مثلا سمت راست دهان در صورتی که ضعف عضلات سمت چپ مشهود است.
7-    به غلظت مناسب غذا متناسب با وضعیت هر بیمار دقت کنید.
8-    دقت کنید که برخی از افراد، مایعات غلیظ شده را ناخوشایند می دانند بنابراین مایعات کافی استفاده نمی کنند.
9-    استفاده از داروهای خواب آور و بی حس کننده را به حداقل برسانید زیرا این داروها می توانند رفلکس بلع و رفلکس سرفه را کاهش دهند.
10-    بهتر است از داروهایی که خشک کننده مخاط هستند، کمتر استفاده کنید زیرا خشکی دهان، بلع را دشوارتر می کند.
11-    عوامل حواس پرت کن محیطی را هنگام تغذیه به حداقل برسانید.
12-    ورودی های حس دما، مزه و لمس در سالخوردگی و انواع معلولیت ها تغییر می یابد و این تغییرات حسی ممکن است باعث آسپیراسیون شود.
13-    در دوران سالمندی، بهبود بافت و طعم غذاها می تواند به بلع بهتر کمک کند.
14-    بافت های ساده تر را انتخاب کنید که راحت تر بلعیده شوند.
15-    یادتان باشد که شیرینی متوسط و شوری و ترشی بیشتر فشار حرکات زبان را افزایش می دهد.
16-    برای تغذیه از وضعیت چانه پایین استفاده کنید که احتمال وقوع ورود مواد غذایی به راه هوایی را تا 55 درصد کاهش می دهد.

در بسیاری از موارد اختلالات بلع گفتار درمانی و تمرینات عضلانی ان کمک بسیاری به بیمار می نماید

ادرس گفتاردرمانی و کاردرمانی پویش کرج: کرج سه راه گوهردشت ولیعصر4 پلاک 22 واحد5

32708298

کمی بیشتر از دمانس بدانیم

بیش از 100نوع دمانس وجود دارد

طبق امار سال 2011 بیش از 36.5 میلیون نفر مبتلا به انواع دمانس هستند

هر4ثانیه یکبار یکنفر به دمانس مبتلا میشود

بیماریهای عروقی مانند پرفشاری خون ، دیابت، چاقی، سیگار، بی تحرکی ریسک فاکتورهای این اختلال هستند

سه علامت اصلی: تغییرات شناختی،  تغییرات خلقی، تغییرات عملکردی

(از انواع دمانس میتوان به الزایمر اشاره کرد)

مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی پویش کرج: سه راه گوهردشت ولیعصر4 ساختمان ایران پلاک22 واحد5

32708298